Üniversitelerde İş Sağlığı ve Güvenliği bölümlerini birkaç başlık altında toplayabiliriz. Bunlar:
1- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı
2- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı
3- İş Sağlığı ve Güvenliği Yüksek Lisans (Master) Programı
4- İş Sağlığı ve Güvenliği Doktora Programı
Yukarıdaki gibi İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) programı 4 ana başlık altında toplanabilir, fakat bunların da kendi aralarında detayları vardır:
1- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı:
İlk olarak yazdığımız bu madde de üniversiteler İSG bölümlerini öncelikle örgün öğretim ile açmışlardır. Daha sonrasında ise İSG uzmanı açığı sebebiyle açık öğretim, uzaktan öğretim ve ikinci üniversite kapsamlarında öğrenci alımları olmuştur.
NOT: Önlisans İSG programından mezun olanlar C sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı sınavına katılabilirler, fakat önemli bir husus vardır, sınava katılabilmeleri için öncesinde toplamda 220 saatlik süren İSG eğitimine katılmak zorundadırlar. Bu eğitimlerin genel olarak 90 saati yüz yüze, 90 saati uzaktan eğitim, 40 saati (5 gün) staj olarak geçmektedir. Eğitimleri bakanlık onaylı eğitim kurumları ücretli olarak vermektedir. Bu konuyla alakalı detayları yazı bitimindeki linklerde vereceğim.
Önlisans programını şu başlıklar altında inceleyeceğiz:
1.1- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı (Örgün)
1.2- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı (AÖF)
1.3- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı (Uzaktan Öğretim)
1.4- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı (İkinci Üniversite)
NOT: Farklı bölümlere de lisans tamamlanabilir bunun için sayfa sonunda link vereceğim. O link üzerinden farklı programlara lisans tamamlama (açık öğretim ve örgün öğretim için) paylaşacağım.
Şimdi bu başlıklara göz atalım:
1.1- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı (Örgün): Örgün öğrenim ile alım yapan üniversiteler hakkındaki bilgiye YÖK Atlas’da linke tıklayarak ulaşabilirsiniz. Bu üniversiteler YKS (TYT) puan türü ile alım yapmaktadır. Haricen YKS kılavuzundaki üniversiteler ve taban puanları için linki tıklayınız.
1.2- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı (AÖF): Açıköğretim ile alım yapan üniversiteler şu şekilde:
Anadolu Üniversitesi (Açıköğretim Fakültesi)
Atatürk Üniversitesi (Açıköğretim Fakültesi)
İstanbul Üniversitesi (Açıköğretim Fakültesi)
Bu üniversiteler YKS (TYT) puanı ile alım yapmaktadır.
1.3- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı (Uzaktan Öğretim): Üniversitelerin uzaktan eğitim ile alım yapan üniversitelerinde YKS (TYT) puanı ile alım yapılmaktadır. Bilindiği üzere eğitim süresi diğer önlisans bölümleri gibi 2 yıl (4 yarıyıl) Ayrıntı ve hangi üniversitelerde olduğunu öğrenmek için linki tıklayınız.
1.4- İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı (İkinci Üniversite): İkinci Üniversite kapsamında alım yapan üniversiteler:
Anadolu Üniversitesi (Açıköğretim Fakültesi)
Atatürk Üniversitesi (Açıköğretim Fakültesi)
İstanbul Üniversitesi (Açıköğretim Fakültesi)
Bu üniversitelere kayıt olmak için ön şart herhangi bir önlisans ya da lisans bölümünü okuyor olmak yahut herhangi bir önlisans ya da lisans bölümünden mezun olmaktır.
Önlisans İSG programlarının kayıtlarıyla ve detaylarıyla alakalı diğer bilgileri yazı sonunda linkler vererek aktaracağız.
2- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı
Şimdi gelelim İSG lisans bölümlerine. İSG alanında lisans bölümü için ya sıfırdan 4 yıllık bölüm kazanılması, (Örgün ve Açıköğretim) ya DGS ile geçiş yapılması, ya da sağlıkta lisans tamamlama ile geçiş yapılması gerekir. (Bunların her biri ayrı bir detay konusudur, o yüzden yazı sonunda bulunan diğer konu linklerini incelemeniz sizler için önemlidir.)
İSG ile alakalı bilgilerin ve öğrenilmesi gereken materyallerin çokluğu ve mesleğin önemi sebebiyle detaylı müfredat ile oluşturulmuş 4 yıllık bir programdır.
NOT: İSG Lisans mezunlarının C sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı sınavına girmeleri için sınav öncesi zorunlu olan kursa katılmaları gerekli değildir.
Lisans programını şu başlıklar altında inceleyeceğiz:
2.1- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (Örgün)
2.2- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (AÖF)
2.3- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (İkinci Üniversite)
2.4- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (Lisans Tamamlama-Örgün)
2.5- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (Sağlıkta Lisans Tamamlama)
Şimdi bu başlıklara göz atalım:
(Not: En başta belirtmeliyim ki İSG lisans tamamlamanın AÖF bölümü yoktur, detaylar aşağıdaki maddelerde yazmaktadır.)
2.1- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (Örgün): 4 yıllık İSG bölümü için alım yapan üniversitelerin listesi için linki tıklayın. Bunun haricinde belirtilen üniversitelerin taban puanlarına şu linkten ulaşabilirsiniz. Alımlar SAY puan türü ile olmaktadır.
2.2- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (AÖF): İSG lisans olarak açıköğretim sadece İstanbul Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi bünyesinde bulunmaktadır. Birinci sınıftan başlayarak bu 4 yıllık lisans bölümünü bitirebilirsiniz.
2.3- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (İkinci Üniversite): İkinci üniversite kapsamında kayıt olmanız için ya herhangi bir üniversitede bir lisans bölümü okuyor yada lisans mezunu olmuş olmanız gerekiyor. İSG’yi ikinci üniversite lisans olarak okumak için yine sadece İstanbul Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi kapsamında okuyabilirsiniz. Diğer AÖF’lerde lisans bölümü yoktur. (Bu da bir önceki madde gibi birinci sınıftan başlayarak okuyabileceğiniz bir bölümdür.)
2.4- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (Lisans Tamamlama-Örgün): Önlisans İSG bölümü mezunu öğrenciler DGS sınavına girerek örgün eğitim veren İSG lisans programlarına kayıt yaptırabilirler. DGS ile alım yapan İSG programlarını ve taban puanlarını görmek için linki tıklayınız.
2.5- İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Programı (Sağlıkta Lisans Tamamlama): Sağlıkta lisans tamamlama öğrenciler tarafından en çok karıştırılan durumdur. YÖK tarafından 2014 yılı öncesi sağlık bölümü mezunlarına tanınan bir haktır. Belirtilen sağlık bölümleri için tıklayın. Sağlık bölümleri sayılan önlisans bölümlerinin 2014 yılı öncesi mezunları, kılavuzda bulunan programa başvurarak sınavsız şekilde lisansa tamamlayabilmektedirler. (Maalesef İş sağlığı ve güvenliği önlisans programı sağlık bölümü sayılmadığı için sağlıkta lisans tamamlama ile İSG lisansa tamamlayamamaktadır.)
3- İş Sağlığı ve Güvenliği Yüksek Lisans (Master) Programı:
Üniversitelerde lisans bölümlerinin açılması ve sektörün geniş bir mesleki gruba hitap etmesi sebebiyle programın yüksek lisans bölümleri de açılmıştır. Tezli ve tezsiz olarak iki ana başlık altında açıklayacağımız yüksek lisans detayları aşağıdadır. Genel olarak tezsiz yüksek lisans yapılmaktadır sebebi aşağıdaki açıklamalardadır.
3.1- İş Sağlığı ve Güvenliği Yüksek Lisans (Master) Programı(Tezsiz)
3.2- İş Sağlığı ve Güvenliği Yüksek Lisans (Master) Programı(Tezli)
3.1- İş Sağlığı ve Güvenliği Yüksek Lisans (Master) Programı(Tezsiz): İSG Tezsiz yüksek lisans yapılmasının genel anlamda sebebi direk B sınıfı İş Güvenliği Uzmanı olma isteğidir. Bu sayede C sınıfı İSG Uzmanı olmadan yada gerekli olan C sınıfı İSG uzman prim günü sayısını doldurmaya gerek kalmadan B İSG Uzmanı olma şansı doğmuştur. Konuyu şöyle detaylandıralım; Türkiye’de konumuzun başında yazdığım gibi ilk dönemlerde büyük bir İş Güvenliği Uzmanı açığı mevcuttu. Bu açığı tamamlayabilmek için önlisans İSG’de AÖF bölümlerinin dahi açıldığı yazmıştım. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (Yeni adıyla Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı) o dönemde çıkartılan yönetmelikle İş sağlığı ve güvenliği üzerine yüksek lisans yapan kişilerinde B sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı sınavına katılabileceğine dair karar çıkardı. Bu karar sonrasında;
*Tüm Mühendislik Fakülteleri Mezunları,
*Mimarlar,
*Teknik Eğitim Fakültesi Mezunları,
*Fen – Edebiyat Fakültelerinin Fizik, Kimya, Biyoloji bölümü mezunları,
*Lisans mezunu olup aynı zamanda İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programı mezunu olanlar
yüksek lisans yapmaları halinde B sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı sınavına katılabileceklerdir.
3.1- İş Sağlığı ve Güvenliği Yüksek Lisans (Master) Programı(Tezli): Tezsiz yüksek lisans mezunlarının direk B sınavına girebilmesi gibi Tezli Yüksek Lisans (YL) mezunları da direk olarak B sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı sınavına girebilmektedirler. Genel olarak tezli yapılmasının sebebi bir konu üzerinde kendini daha fazla yetiştirmek, uzmanlaşmak ya da akademik kariyer planıdır. Başvuru şartları Tezsiz YL’da olduğu gibidir. Fakat artı olarak üniversiteler ALES (üniversitelere göre istenen puan türünden en az 55 almak) ve YDS puanı (üniversiteye göre değişebilir, ya da üniversite kendini dil sınavı yapar) birde mülakat yapılması istenmektedir. Bunlarla alakalı detaylı olarak bir yazı yazıp bu yazı başlığını sonunda link olarak paylaşacağım.
Tezli ve Tezsiz İş Sağlığı ve Güvenliği programlarında da örgün haricinde birde Uzaktan Öğretim mevcuttur, bu konuya detaylıca daha sonra değineceğim.
4- İş Sağlığı ve Güvenliği Doktora Programı:
Doktora programı hakkında bilgi eklenecektir.
